In het voetspoor van Mozes

Een uurtja nadat Royal Jordanian Air 134 stipt op tijd een veilige landing heeft gemaakt op Amman Airport sta ik met beide benen op Jordaanse grond. Terug in het midden-oosten. Een ander midden-oosten dan dat ik gewend was. Een midden-oosten waar het Arabisch de voertaal is, waar veel mannen de bekende roodwit geblokte hoofddoek dragen, waar veel vrouwen de burka trotseren. Maar ook waar deze tradities onder jongere generaties aan het uitsterven lijken te zijn. Hoe dan ook zijn de Jordaniërs erin geslaagd met deze verschillende uitingsvormen probleemsloos naast elkaar te laten leven, een visitekaartje dat niet ieder land kan overleggen.
In Amman vestig ik me in Downtown, het meest drukke en hectische deel van de stad. Deels omdat hier de goedkoopste accomodatie te vinden is, deels omdat dit het meest authentieke gedeelte van de stad is. Ook de verwestering, of is het modernisering, heeft Amman bereikt. Waar wolkenkrabbers vooral leuk zijn voor een mooie skyline, prefereer ik het uitzicht op de chaos in de straten met hun honderden ogenschijnlijk nutteloze winkeltjes, de geur van de kebabzaak om de hoek, het constante lawaai van toeterende auto's en het gezang van de imam dat uit de luidsprekers van een van de talrijke minaretten tettert.
Voor de gemiddelde toerist heef Amman weinig te bieden en de meesten zijn er in een dag weer vertrokken. Omdat Rob in Istanbul zijn aansluitende vlucht richting Amman mist en daardoor een dag vertraging oploopt heb ik echter ruimschoots de tijd om op verkenningstocht te gaan. Het kost het me weinig moeite de stad te waarderen voor wat het is. Als Rob dan eenmaal gearriveerd is duiken we meteen in een stukje historie, overgebleven van de Romeinse bezetting zo'n 2 duizend jaar geleden. In Amman is het hoogtepunt het enorme Romeinse theater dat zich tegenwoordig midden in een woonwijk bevindt. Het echte hoogtepunt is Jerash, waar de ruïnes van een ooit floriserende stad binnen het Romeinse rijk terug te vinden zijn. Voor iedereen met een beetje gevoel voor historie een genot om rond te lopen, en je te wanen tussen de Romeinen en hun bijzondere gewoonten. Waar ik vele 1000en kilometers geleden verbluffend stond te kijken naar mijn eerste ontmoeting met de erfenis van de Romeinen in Oost-Europa wordt mijn verbazing over de daadkrachtigheid van dit ooit zo machtige rijk bij ieder vervolgend bezoek alleen maar groter.

Omdat Rob niet de luxe heeft van mijn vrijwel ongelimiteerde tijdschema besluiten we een auto te huren voor een aantal dagen om zoveel mogelijk te kunnen zien. De backpackers modus kan dus even uit. En dat is wel lekker, de laatste keer dat ik achter het stuur zat was in Istanbul. Om de roadtrip in stijl in te luiden gaan we onze laatste avond op zoek naar een bar in Amman. Als een korte taxirit ons naar de door ons geschikt bevonden locatie brengt hebben we nog geen idee wat ons de rest van de avond te wachten staat. De bar is niet meer, sterker nog, het hele gebouw is niet meer. Geen nood, naar goed gewoonte in het midden-oosten is hulp nooit erg ver weg. Ditmaal weet een taxichauffeur precies waar we willen zijn, braaf volgen we. We komen aan bij iets dat van de buitenkant veel te veel op een nachtclub lijkt, en veel te weinig op een doodgewone bar. Kieskeurigheid behoort niet tot onze luxe en we gaan een kijkje nemen. We worden naar het 'Arabische gedeelte' van de club gebracht om daar opgewacht te worden door een groot aantal erg schaars geklede dames. Enigszins overdonderd melden we dat dit niet is waar we naar op zoek zijn. Geen probleem, er is nog een ander gedeelte. Als dit het 'Westerse gedeelte' blijkt te zijn, waar de schaars geklede Arabische dames slechts zijn ingewisseld door even schaars geklede westers ogende dames, wordt het duidelijk dat we beter zo spoedig mogelijk de uitgang op kunnen gaan zoeken. We worden echter uiterst beleefd ontvangen en ontkomen er niet aan de 'menu-kaart' toegelicht te krijgen. Cover-charge 25 Dinar, bier 10 Dinar, een drankje voor een van de vrouwen 20 Dinar. Extra handelingen zullen vast op een andere kaart vermeld staan, maar Rob is ondertussen in alle beleefdheid aan het uitleggen dat we slechts arme backpackers op zoek naar goedkoop bier zijn. Ondertussen ben ik me aan het afvragen hoe je jezelf hier een houding geeft. Het antwoord vind ik in het rondkijken wat de zaak te bieden heeft. Je weet nooit... Als een laatste verleidingspoging om ons in te club te houden (maar hier kun je ook gewoon aan de bar een biertje drinken) mislukt staan we weer buiten. Na deze onverwachtse verloop van omstandigheden besluiten we een nieuwe poging te doen. Nieuwe locatie, nieuwe taxichauffeur. Omdat deze taxichauffeur het Engels niet machtig is wordt hulp ingeroepen van een behulpzame omstander. Hij weet precies waar we naar op zoek zijn en biedt ons aan te brengen. Geen vrouwen, alleen bier, hij snapt het. Als onze taxi in een donker twijfelachtig steegje tot stilstand komt vragen we ons af wat we hier in hemelsnaam moeten. Onder het motto 'Wat kan er in een grote onbekende stad in een donker steegje in hemelsnaam misgaan?' volgen we onze nieuwe vriend. In een even twijfelachtig gebouw bewaakt door twee brede Jordaniërs gaan we naar binnen. Als er wederom gesproken wordt over 2 verschillende gedeelten hebben we een vaag vermoeden wat er ons te wachten staat. Weer schaars geklede dames, ditmaal van dezelfde kwaliteit als het steegje en het gebouw. Waar ik de sprint naar buiten al ingezet heb neemt Rob wederom de tijd om in alle beleefdheid toe te lichten dat dit echt niet is wat we willen. Na ook deze gelegenheid ontvlucht te zijn weten we ons even later in een allerlaatste poging weer in een taxi. Als ook deze taxichauffeur precies weet waar we naar op zoek zijn willen we haast in paniek uit de taxi springen. Tot grote verbazing van onze chauffeur, deze weet echt precies waar we naar op zoek zijn. Een echte Engelse pub met Mexicaans bier, pelpinda's en een pooltafel. Compleet zonder vrouwvolk.

Onze stoere zilvere Citroën C2 laat zich makkelijk over de Jordaanse wegen heenslingeren, bergop, bergaf om vervolgens weer hetzelfde te doen op de volgende andere berg. Het fenomenale landschap in combinatie met de prima staat van de wegen en de bijna complete afwezigheid van medeweggebruikers maakt het zelfs voor iedere Zondagrijder een uitdaging om niet de grenzen van zijn stuurkunsten en die van de auto op te zoeken. Het enige dat we nodig hebben om het plaatje compleet te maken is dat het 'Born to be Wild' uit onze speakers komt knallen. Noodgedwongen hebben we dit ingewisseld voor Arabische pop.
Tijd om te genieten is er, maar belangrijker is de pilgrimstocht die we op het programma hebben staan. Te beginnen met de berg Nebo. In de bijbel (Deuteronomie 32:49-50) wordt deze berg genoemd als de berg waar Mozes het beloofde land van de Israeliten zag en waar hij later zijn dood vond. Op de berg staat een oninteressant kerkje, en nog wat toeristische prullaria. Maar een echte pilgrimstocht betekent een beklimming naar een van de afgelegen bergtoppen van Nebo. We zoeken degene waar volgens ons Mozes het beste uitzicht over het beloofde land moest hebben en genieten daar van onze eenzaamheid en het uitzicht. Een betere plaats om bijbehorende bijbelpassages te lezen is er niet.
Onze pilgrimstocht vervolgt zich op weg naar 'Bethany beyond the Jordan'. De plaats waar Jezus volgens de bijbel (Johannes 1:28) gedoopt is door Johannes de Dooper. Een handige bus brengt ons hier naar alle belangrijke plaatsen, waar we ook nog eens wordt uitgelegd waarom ze belangrijk zijn. Een bezoekje aan de rivier de Jordaan, waarvan het water gebruikt werd voor de dopingen vericht door Johannes is het hoogtepunt. Niet eens zozeer omdat de rivier zo boeiend is. Vooral omdat de rivier dienst doet als grens tussen Jordanië en Israel. Zo'n 5 meter verder aan de overkant van de rivier staan de mensen die dezelfde tour aan het doen zijn, alleen dan aan Israelische zijde. Er is gelegenheid voldoende om foto's van elkaar te maken. De snelste manier om in de hemel te komen is een poging wagen om naar de overkant te zwemmen (aldus de gids). Verderop wedijveren verschillende christelijke gemeenschappen om hun kerken hier te vertegenwoordigen, wat resulteert in een bouwproject van zo'n 10 kerken welke de boel moeten verfraaien in de toekomst.
Om onze pilgrimstocht in Jordanië te beëindigen maken en het cirkeltje rond te maken maken we een omweg naar Mukawir. De berg bij Mukawir is volgens de bijbel de scene waar Salome in het kasteel van Herod the Great gedanst heeft en als ultieme prijs om het hoofd van Johannes de Dooper gevraagd heeft (Markus 6:24). In een van de bijgelegen grotten zou de onthoofding van Johannes de Dooper daadwerkelijk plaatsgevonden hebben. Om zeker te zijn dat we de juiste grot hebben bekijken we ze allemaal maar meteen. Het is een behoorlijk steile klim naar de top van de berg waar het kasteel gestaan heeft. Er is weinig meer van over maar we zijn compleet alleen op de bergtop en het uitzicht is fraai genoeg om er een tijd van te genieten. We snappen waarom de bijbelscenes zich hier afgespeeld moeten hebben.

Tussen het harde pilgrimswerk door is er ook nog tijd om te genieten, of om dingen van 'once in a lifetime' lijstjes af te strepen. Met de bekende surrealistische foto's van al krantlezende drijvende mensen in het water op het netvlies gebrand sturen we onze bolide richting dode zee. Daar aangekomen kopen we een overprijst kaartje bij een van de resorts, we schijnen de douches nodig te hebben. Ik verwacht er weinig van, maar je moet op een manier het lijstje vol krijgen. Gelukkig hebben we een dag uitgekozen waar het kwik de 25 graden gepasseerd is en kunnen we reken op warm water. Als je dan de weg over het strand met zijn vele zoutafzettingen richting de zee gevonden hebt, het besluit neemt je eraan over te geven wordt je opeens overmant door een enorm bijzonder en onbekend gevoel. Waar iedere molecuul in het lichaam verwacht te zinken gebeurt precies het tegenovergestelde. En daar lig je dan vol verbazing maar met een enorme glimlach op het gezicht te dobberen in de zee. Het duurt een tijdje om eraan te wennen, en daarna duurt het nog een tijdje langer voor je uitgespeeld bent met deze vorm van gewichtsloosheid en alle nieuwe truucjes die je kunt leren. Als dit alles voorbij is blijft er niets anders over dan nog een uurtje heerlijk relaxed rond te drijven. Waarbij wegdutten kan eindigen in een onverwachts bezoek aan Israel aan de andere kant van de dode zee. Mooi meegenomen is dat dit alles ook nog een helende werking zou hebben ook. Van die helende werking is niets te merken als je per ongeluk wat water naar binnen werkt, of in je ogen krijgt. Ook niet als na anderhalf uur over je hele lichaam plekken (onbekende wondjes) beginnen te jeuken. Gelukkig hebben we dat kaartje gekocht voor de douche.

Na een bezoek aan een indrukwekkend kasteel gebouwd door de kruisvaardigers die in de 12e eeuw huishielden in Jordanië begint de zon onder te gaan. Slaapgelegenheid genoeg in de buurt en iedere gezonde geest zou hier op dit moment gebruik van gemaakt hebben. In onze missie zoveel mogelijk te zien in zo kort mogelijke tijd besluiten wij echter door te rijden naar een miniscuul plaatsje ergens langs 'Kings Highway' waar een National Park in de buurt ligt. Waar ik de taak heb de auto veilig van plaats A naar plaats B te brengen heeft Rob de taak de kortste weg tussen diezelfde plaatsen te vinden. Iets dat in Jordanië met zijn zeer beperkte hoeveelheid aan wegen niet beschouwd mag worden als ingewikkeld. Waar er in dit verslag nooit met een beschuldigende vinger gewezen zal worden, maar alleen feiten opgesomd worden is een van deze feiten dat we de enige mogelijkheid om fout te rijden hebben weten te benutten. En voor je het weet bevind je je dan op smalle onverlichte weggetjes om midden door de bergen heen te slingeren. Even geen tijd voor 'Born to be wild' uit de speakers, of slechte arabische popmuziek, maar opperste concentratie. Als Dana dan ook nog eens een plaatsje met pak hem beet 5 bewoonde huizen en een tweetal hostels blijkt te zijn waar we bijna voorbij rijden zijn we extra blij als we op plaats van bestemming zijn. Dit alles doen we om de dag erna een tocht door het National Park te maken. Ons hostel weet ons van een 'onofficiële' gids te voorzien die ons ongeveer evenveel kost als dat we anders alleen voor de entree kwijt zouden zijn. Dat we dan illegaal in het park zijn nemen we op de koop toe. De rondleiding door het park is een van de mooiste die ik ooit gedaan heb. De uitzichten over de canyos maken dat je je klein en nietig voelt. Bijzonder vereert dat je er mag zijn.

Als we Dana verlaten hebben zijn we op weg naar Wadi Rum, om daar een tocht door de woestijn te doen. Onderweg komen we echter terecht in dichte mist, die alsmaar dichter wordt tot het zicht bijna tot nul gereduceerd is. Waar we donkere slingerweggetjes nog wel aandurven, is dat bij bergweggetjes die we totaal niet zien minder het geval. Als onze benzinemeter dan ookal een tijdje aangeeft dat het hoog tijd is om te gaan tanken besluiten we plannen te wijzigen. We rijden naar Wadi Musa dat we als uitvalsbasis voor Petra gebruiken. Dit is meteen de plaats waar het tijd is voor een emotioneel afscheid van onze Citroën.
Het is altijd weer een bijzonder gevoel om iets te gaan bezoeken waarvan je al zoveel gezien hebt en waar je al een tijdje naar uitgekeken hebt. In het koninkrijg van de Nabeeërs was Petra zo'n 2500 jaar geleden de hoofdstad. Vanwege de centrale locatie op enkele handelsroutes een van de rijkste steden in zijn tijd. Deze rijkdom is vandaag de dag terug te vinden in de vele monumenten die compleet uit de rotsen gehakt zijn. Nadat de stad door zowel Romeinen, Perzen en Byzantijnen is bezet wordt deze verlaten nadat de handelsroutes zich hebben verplaatst naar de Rode Zee. Om enkele duizenden jaren later weer terug gevonden te worden. Veel delen van de stad zijn nog in zeer goede staat, waaronder de veelgefotografeerde 'Treasury' die in alle touristenbrochures terug te vinden is. Ook van de Romeinse en Byzantijnse bezetting zijn nog overblijfselen terug te vinden. De complete stad is uitgespreid in een rotsachtig gebied verspreid over vele kilometers, wat de verkenningstocht niet gemakkelijker maakt, wel uitdagender. In de 2 dagen die we uitgetrokken hebben om het gebied te verkennen slaan we 100en verzoeken af van mensen die ons graag vervoeren op kameel of ezel, beklimmen we 1000en traptreden, zien we 10tallen rotsmonumenten, voelen we ons meer dan eens de gelijke aan Indiana Jones (hier opgenomen) en beleven we meer adembenemende momenten dan op 2 handen te tellen. En dat is niet alleen door het vele klimwerk. Petra is meer dan indrukwekkend, terecht tot een van de wereldwonderen gerekend, en voor ons een prima plaats om kerst door te brengen.

We laten Petra weer achter ons om door te reizen naar Egypte. Om Israel te omzeilen nemen we een boot van Aqaba naar Nuweiba. Voor mij de laatste bestemming in het Midden-Oosten, voor Rob de laatste bestemming voor hij weer terug gaat naar Nederland. De vriendelijke en behulpzame Jordaniërs, iets waar je snel aan gewend raakt in het midden-oosten, laten we hiermee helaas ook weer achter. Onze pilgrimstocht voortzettend in Egypte. Nieuw land, nieuwe avonturen!